मोडी ही भाषा नव्हे तर लिपी आहे. म्हणजेच एखादा दस्तऐवज मोडी लिपीमध्ये लिहिलेला असेल तर तो मराठी किंवा हिंदी भाषेतील असू शकतो पण देवनागरी लिपीऐवजी लेखनासाठी मोडी लिपी वापरलेली असते.
मराठा साम्राज्याच्या काळात महाराष्ट्र, मध्य प्रदेश तसेच तामिळनाडू येथे प्रशासकीय दस्तऐवज लिहिण्यासाठी मोडी लिपीचा मोठ्या प्रमाणावर वापर केला गेला.
एखाद्या व्यक्तीला मराठा साम्राज्याचा कालखंड किंवा ब्रिटीशांच्या आमदनीतील इनाम कमिशनचे जमीनीच्या व्यवहाराचे कागदपत्र तपासायचे असतील तर त्यांना मोडी लिपी उत्तमरित्या अवगत असणं अनिवार्य आहे.
आजच्या काळात महाराष्ट्रामध्ये फारच थोडे मोडी जाणकार आहेत ज्यांना मोडी लिपीच्या सर्व शैल्यांमधील, जसे कि बहमनी काळ, शिवकाळ, पेशवेकालिन, आंग्लकालिन (ब्रिटीश कालिन) दस्तऐवज अस्खलितरित्या वाचता येतात.
मोडी एक लिपी है और न की एक भाषा । अर्थात् अगर कोई दस्तावेज मोडी लिपीमें लिखा गया हो तो मराठी या हिंदी भाषा में हो सकता है लेकिन उसे लिखने के लिए देवनागरी की जगह मोडी लिपी का प्रयोग किया गया होगा ।
मराठा साम्राज्य के काल में महाराष्ट्र, मध्य प्रदेश तथा तामिलनाडू में प्रशासकीय दस्तावेजों को लिखने के लिए मोडी लिपी का बडी तादाद में प्रयोग किया गया ।
अगर किसी को मराठा साम्राज्य कालखंड या ब्रिटीशकाल में इनाम कमिशन के जमीन-जायदाद के व्यवहार के दस्तावेजों को पढना है तो उन्हे मोडी लिपी का उत्तम ज्ञान होना अनिवार्य है ।
आज के समय में महाराष्ट्र में कुछ गिने-चुने व्यक्ती है जो मोडी लिपी की सारी शैलियॉं, उदा. बहमनी काल, शिवकाल, पेशवाकालिन, आंग्लकालिन (ब्रिटीशकालिन) दस्तावेजों को अस्खलित रूप से पढ़ने का ज्ञा रखते है ।
MoDi (मोडी) is not a language, it is a script. It means a document written in MoDi script might have Marathi or Hindi language but instead Devanagari script, MoDi script is used to write the letter.
MoDi was vastly used during Maratha rule in Maharashtra, Madhya Pradesh as well as In Tamilnadu. It was an official script for administrative documents.
If one wants to research in Maratha history or find land records during Inam commission period, they should be well versed in understanding various styles of this script.
There are only a handful of MoDi transliterators in Maharashtra who could understand all the styles of MoDi script i.n. Bahmani style, Shivaji era, Peshwa era, British era etc.
